Bez dijaspore promet u Srpskoj pao za trećinu

Korona kriza guši preduzetnike i zanatlije u Srpskoj. Pojedini preduzetnici bilježe pad prometa i do 60 odsto.

Republika Srpska 13.08.2020 | 22:00

Preduzetnici i zanatlije u Republici Srpskoj, ali i cijela naša privreda, očekivali su da će njihove biznise ove godine, koliko-toliko, da spase dijaspora na ljeto.

Međutim, njihova podrška je izostala, a pojedini preduzetnici bilježe pad prometa i do 60 odsto.

Zvanični podaci Poreske uprave Republike Srpske potvrđuju ono što se dešava na terenu, pa je tako ukupan promet u malopradaji Republike Srpske prehodnog mjeseca manji gotovo za trećinu, tačnije za 31 odsto u odnosu na isti mjesec prošle godine.

U junu je promet bio manji za oko 9,2 odsto u odnosu na šesti mjesec prošle godine, odnosno, promet u junu prošle godine je bio oko 634,9 miliona KM, a u junu ove godine 575,9 miliona KM.

U sedmom mjesecu lani je iznosio 847,9 miliona, a prošlog mjeseca oko 584,3 miliona maraka.

Jovica Bratić, predsjednik Zanatsko-preduzetničke komore Republike Srpske, za Srpskainfo kaže da je najveći problem izostanak dijaspore.

– Vikendom inače dolaze iz Slovenije pa kupuju robu, a sada ih nema. Nema ni masovnog dolaska naše dijaspore na ljeto koji ovde potroše poprilično novca – kaže Bratić.

S druge strane, manja je kupovna moć građana Republike Srpske.

– Svaka manja kriza se na nas reflektuje, a ovo je globalna kriza. Mi živimo od plate do plate, od mjeseca do mjeseca. Dovoljno je da građani ne prime jednu platu i mi smo gotovi – ocjenjuje Bratić i dodaje da je promet kod preduzetnika i zanatlija smanjen od 30 do 60 odsto.      

Zato su već, kako kaže, neke preduzetničke radnje zatvorene.

– Iskreno verujem da neće biti masovnog zatvaranja radnji. Neka poslujemo na nuli, pa i sa malim gubitkom, samo da ne bude otpuštanja radnika – objašnjava Bratić.

Kaže da su dobili od Ministarstva privrede podršku u zahtjevu prema Regulatornoj komisiji za električnu energiju da električnu energiju plaćaju kao domaćinstva a ne industrija.

– To bi nam bilo veliko olakšanje u poslovanju – ističe Bratić.

Priznaje da je novčana pomoć Vlade RS bila od presudnog značaja, a poručuje da je takva vrsta podrške potrebna i dalje.

Marko Đogo, profesor Ekonomskog fakultata Pale, za Srpskainfo kaže da podaci o značajno smanjenom prometu u julu dokazuju koliko dijaspora kod nas troši inače ljeti, odnosno kada masovnije dolaze.

– Znači, to je nekih 20 odsto potrošnje u julu koja je izostala ove godine. Dakle, u julu nisu vraćene one restriktivne mjere iz marta i aprila pa naši građani nisu mogli da kupuju. Jednostavno, nema dijaspore. To je ujedno i loša vijest znajući kakva je kod nas struktura punjenja budžeta – objašnjava Đogo.

Inače, budžeti u cijeloj BiH se najviše pune od PDV, odnosno od prihoda od indirektnih poreza.

Saša Grabovac, izvršni direktor Udruženja ekonomista RS SWOT, smatra da smo u junu trošili više para nego u julu zato što je bila bolja epidemiološa situacija, mjere su relaksirane i zavladao je optimizam među ljudima.

– Međutim, ubrzo se epidemiološka situacija pogoršala pa je zavladao pesimizam među potrošačima – ocjenjuje Grabovac.

I on je saglasan da je na pad prometa uticao nedostatak dijaspore.

– Vjerovatno su ovo dva glavna razloga, a za ostalo je potrebna analiza – ističe Grabovac.

Istovremeno, smanjeni su prihodi od indirektnih poreza, pa je tako u sedam mjeseci ove godine prikupljeno četiri milijarde i 121 milion KM. To je manje za 437 miliona KM ili 9,6 odsto u odnosu na isti period prošle godine.

Uprava za indirektno oporezivanje je u sedam mjeseci privredi vratila 730 miliona KM, što je za 152 miliona KM manje u odnosu na isti period lani.

Samo u julu je prikupljeno 679 miliona KM indirektnih poreza, što je za 69 miliona KM manje u odnosu na juli prošle godine.

(Srpskainfo)