Dodik sve veći problem za Srpsku i njen narod

Francuska i Njemačka poslale članicama EU "non pejper" o BiH, traže se sankcije za Dodika i prekid kontakata s SNSD-om, otkriva portal Raport.

U non pejperu kojeg su, kako stoji u tekstu, pripremile Francuska i Njemačka, poziva se na izolaciju Dodika, Stevandića i Viškovića, koji se nalaze na centralnoj potjernici Suda BiH, a zbog njih prijeti se i uvođenje finansijskih sankcija Republici  Srpskoj na nivou EU.

Zanimljivo je da se na akciju poziva i visoki predstavnik Christian Schmidt.

Iz dokumenta, u koji je Raport, imao uvid, vidljivo je da je datiran na 12. maj. Dokument je distribuiran pod nazivom 'Odgovori na napade Republike Srpske na ustavni poredak BiH'.

U tom dokumentu, koji je Raport ekskluzivno objavio se navodi da je cilj Evropske unije i dalje je pomoći u očuvanju i izgradnji mirne, stabilne, suverene i nezavisne funkcionalne evropske države Bosne i Hercegovine, koja se pridržava svojih obveza prema načelima i vrijednostima na kojima se temelji Evropska unija, demokratska društva i vladavina prava, te prema budućnosti Bosne i Hercegovine unutar Evropske unije.

Neposredni cilj je ukidanje neustavnih zakona i povlačenje novog nacrta ustava. Moraju se istražiti sve mogućnosti za ostvarenje ovog cilja.

Trajno rješenje krize zahtijevaće, posebno, potpuni i nepovratni povratak Republike Srpske ustavnom poretku Bosne i Hercegovine, ponovnu predanost pravilnom funkcioniranju državnih institucija i njihovu ponovnu predanost poduzimanju svih relevantnih koraka utvrđenih u preporuci Komisije od 12. oktobra 2022. za napredak u procesu pristupanja EU.

Kao sljedeći koraci navode akcije koje bi trebale biti dio alata Evropske unije:

1) Finansijska podrška

Svaki projekt koji direktno ili djelomično koristi Republika Srpska u okviru Investicijskog okvira za Zapadni Balkan (WBIF) trebao bi ostati obustavljen. Države članice trebale bi s Komisijom istražiti mogućnosti prekida dvaju obustavljenih projekata. Komisija bi se trebala suzdržati od predlaganja novih projekata korisnih za Republiku Srpsku. Razvijeni su kriteriji za odmrzavanje ovih mjera nakon što rukovodstvo Republike Srpske prduzme konstruktivne akcije.

EU bi se trebao obratiti drugim relevantnim međunarodnim finansijskim institucijama poput Svjetske banke kako bi osigurao da usvoje sličan pristup.

Bilateralna finansijska pomoć projektima koji direktno ili djelomično koriste Republika Srpska trebala bi se obustaviti.

2) Sankcije

Evropska unija trebala bi razmotriti ciljanu upotrebu okvira za restriktivne mjere (Odluka Vijeća 2011/173/ZVSP) s obzirom na situaciju u Bosni i Hercegovini, usvajajući restriktivne mjere protiv pojedinaca.

Očekujemo prijedloge visokog predstavnika/potpredsjednice u narednim sedmicama u tom pogledu.

U nedostatku konsenzusa na evropskom nivou, nacionalne mjere, uključujući ciljane pojedinačne mjere, poput nacionalnih zabrana putovanja, trebale bi se ispitati i koordinisati među državama članicama. Usvajanje mjera od strane pojedinačnih država članica EU trebalo bi biti popraćeno lokalnim rješenjima koja bi trebala biti prioritetna. Nacionalne mjere su privremene i reverzibilne restriktivne mjere kojima je cilj izazvati promjenu u ponašanju ciljanih subjekata i pojedinaca.

3) Proširenje

EU i njezine države članice trebaju naglasiti da su postupci Republike Srpske u suprotnosti s evropskim putem Bosne i Hercegovine i interesima stanovništva BiH, uključujući stanovništvo Republike Srpske. Napredak u procesu pristupanja ovisiće o primjeni potrebnih koraka navedenih u preporuci Komisije od 12. oktobra 2022. Istovremeno, EU i njezine države članice trebale bi usmjeriti svoju javnu komunikaciju na koristi evropskih integracija.

4) Kontakti s zvaničnicima Republike Srpske

Informacije EU i njezinih država članica upućene zvaničnicima vlade Republike Srpske ili SNSD-a trebale bi se usmjeriti na naglašavanje rizika daljnjeg provođenja neustavnog kursa predsjednika Republike Srpske Milorada Dodika. Ove komunikacije trebale bi uključivati ​​poruke o otvorenosti i spremnosti EU da smiri napetosti čim promjena politika postane vidljiva, te angažman s opozicijom Republike Srpske  i civilnog društva. Kontakti na visokom nivou s osuđenim ili optuženim Dodikom, Stevandićem i  Viškovićem trebali bi se obustaviti.

Ovaj dokument je ažurirani dokument podnesen 3. novembra 2023. i napisan je u svjetlu zaključaka Političkog i sigurnosnog komiteta (PSC) dogovorenih 26. marta 2025. koji su utrli put daljnjem aktivnom angažmanu država članica EU u vezi s tekućom ustavnom krizom u Bosni i Hercegovini. Njegov je cilj olakšati raspravu o odgovoru EU na napade Republike Srpske na ustavni poredak BiH.

Takođe se navodi da je trenutna ustavna kriza u BIH najteži izazov suverenitetu, jedinstvu, kao i funkcionalnom i teritorijalnom integritetu BiH u posljednjih 30 godina od potpisivanja Opšteg okvirnog sporazuma za mir. Tokom proteklih sedmica, radnje i pravni procesi unutar Republike Srpske nakon prvostepene presude protiv predsjednika Republike Srpske Milorada Dodika 26. februara 2025. otvoreni su napadi na ustavni poredak BiH, stoji između ostalog u tom dokumentu, koji je objavio Raport.

(BN) Foto: Arhiva