Radioaktivni gromobrani zrače iznad Višegrada i Rogatice

Radioaktivni gromobrani su postavljani na objekte šezdesetih i sedamdesetihh godina prošlog vijeka širom bivše Jugoslavije.

Republika Srpska 28.03.2023 | 16:40

Prema podacima Savjeta ministara BiH u ovoj državi trenutno ima 270 radioaktivnih gromobrana, koji potiču iz perioda bivše Jugoslavije, a zabranjeni su za upotrebu  u Bosni i Hercegovini.  Ovi gromobrani su stalna opasnost za zdravlje ljudi.

Radioaktivni gromobrani su postavljani na objekte šezdesetih i sedamdesetihh godina prošlog vijeka širom bivše Jugoslavije.

U Rogatici na lokaciji preduzeća „Sjemeć“, u blizini srednje škole i objekata „Agrokombinata“ , na ulazu u ovaj grad  kao i pored Gradske dvorane nalazi se po jedan radioaktvni gromobran. 

Dva gromobrana se nalaze i na visoravni Borike kod nekadašnjeg hotela i objekata za smještaj rasnih konja.

Miloš Grujić iz Rogatice je jedan od inžinjera koji ih je svojevremeno postavljao.

„Konstrukcija gromobrana  se sastoji od željeznih cijevi i ankera a na vrhu u jezgru nalazi se radioaktivni elemenat europium 132. Postavljanje ovog zaštitnika od groma se ne može obaviti  bez posebne opreme koju posjeduje jedino Institut u Vinči kod Beograda., „priča Grujić.

Ova vrsta gromobrana posebno zrači ako su pokvareni  pa su se morali redovno servisirati.

"Rok trajanja provjeravaju stručnjaci iz Vinče svako pete godine i ustanove da li je ispravan ili ne. Neispravni su se uklanjali i zamjenjivali novim. Poslije odbrambeno otadžbinskg rata u Rogatici niko nikad nije ni pregledao postojeće gromobrane, „ ističe Grujić.

O problemu radioktivnih gromobrana pisao je Grujić i republičkim institucijama a s tim su upoznate i lokalne zajednice. Niko dosad ništa nije preduzeo.

U Višegradu na lokaciji bivše fabirke „Varda“, u naselju Dušče, postoje tri radoaktivina gromobrana na vrlo malom prostoru.

Kuća Djoka Balčakovića nalazi se samo na oko 200 metara vazdušne linije od gromobrana u krugu bivše  „Vardine“ pilane.

„Čitao sam o tome, alii niko nikad nije doazio da  gromobrane skloni. Ovo je naselje sa dosta stanovnika . Ako su opasni po zdravlje  tu su mi djeca, četvoro unučadi  i brinem za njih“, kaže Balčaković.

(BN) Foto: BN