Rastu prihodi od poreza, novca ima ali nema kontrole kuda iz budžeta odlazi i za čije potrebe

Samo u junu ove godine, Uprava za indirektno oporezivanje BiH prikupila je milijardu i 34 miliona maraka indirektnih poreza u koje spada i PDV i porezi koje građani plaćaju. Rast prihoda bilježi i Poreska uprava Srpske. Međutim, pitanje je gdje idu svi ti novci i da li će građani, koji pune te budžete, imati ikakvu korist od njihovih para. 

- Poreska uprava Srpske je za pet mjeseci ove godine na račun javnih prihoda prikupila 1,8 milijardi КM, što je za oko 100 miliona КM više nego prošle godine. U tom iznosu nalaze se i direktni porezi koje plaćamo mi kao građani Poreskoj upravi.  Međutim, ono što se skoro niko ne pita da li od tog novca imaju korist građani ili on služi samo kao nešto što će biti dopunjeno u budžetu Srpske, smatra ekonomista Zoran Pavlović.

„Mi građani plaćamo 10 posto poreza na platu koju dobijemo, uz to plaćamo porez na nekretnine i firme plaćaju porez na svoju zaradu koju su ostvarili. Na svoju zaradu akontaciono se uplaćuje svaki mjesec prema matematici i zaradi prethodne godine tu se može govoriti da u prosjeku svaki građanin plati po 5 000 КM u nekim slučajevima i više zavisi od toga u kojoj firmi radi“, kaže Zoran Pavlović, ekonomista.

Rastu prihodi i u državnom budžetu u koji se, u prvih pola godine, slilo 5 milijardi i 748 miliona maraka, što je za 6 odsto više u odnosu na prošlu godinu.

Od tog iznosa, Republika Srpska je dobila milijardu i 430 miliona КM.

Novca očigledno ima, ali ne zna se prava namjena jer dugo nismo vidjeli da se bar dio uložio u finansiranje puteva, zdravstva, ulica jer se za te namjene ide u kredite.

Ekonomista Mirjana Orašanin objašnjava kako to izgleda kroz prizmu običnog građanina.

„Кada se okrenemo oko sebe i vidimo sve ove limuzine političara, tajkuna, kad vidimo vile, hotele, njihove apartmane itd. možemo reći eto gdje je završio novac građana Srpske jer svi ti kvazibiznismeni tajkuni koji su ostvarili profit tako što su nakačeni na budžet Republike Srpske pa kroz razne projekte izvlače sredstva iz budžet izvlače novac građana i koji se preliva u njihove džepove“, smatra Mirjana Orašanin, ekonomista.

Ukoliko vlast želi da građani imaju efekte od svoje potrošnje, potrebno je izvršiti preraspodjelu sredstava. Međutim, očigledno to niko ne želi jer se do sad nije desilo, ali rješenje uvijek postoji.

Narodni poslanik Bojan Кresojević kaže da bi jedno od rješenja bilo da se uzima od onih koji imaju najviše, na primjer kroz porez na imovinu ali i od priređivača igara na sreću koji, apsurdno, ne plaćaju PDV, a država od njih uzima samo 5 posto. 

„To znači da priređivači igara na sreću plaćaju tri puta manje, a tri puta više zagađuju. Život mladih ljudi od bilo kog drugog i to je najbolja slika kako se na najnepravedniji način uzimaju sredstva od onih od kojih ne treba da se uzimaju kako se ta sredstva troše na tajkune bliske vlasti na koje ne treba da se troši a ne uzima se novac od onih od kojih treba a to su priređivači igara na sreću koje vidimo iz dana u dan uvijek na novom ćošku“, kaže Bojan Кresojević, poslanik PDP-a u NS RS.

Najveći problem kod nas je to što se budžetski novac tretira kao privatni od strane pripadnika vlasti što je jedan od glavnih razloga zašto se ništa ne čini po pitanju inflacije, rasta cijena ili dodatnog oporezivanja onih koji profitiraju od tog rasta.

Sve to odgovara onima koji te prihode doživljavaju kao vlastite i koji gledaju doslovno kako da se što više uzme od građana i privrede za  njihove lične potrebe.

(BN)